شرایط فسخ قرارداد ملک چیست؟

فسخ قرارداد ملک یکی از اتفاقات ناگزیری است که ممکن است به دلایل مختلف برای هر قراردادی پیش بیاید. اما از آنجایی که شرایط فسخ قرارداد و نتایج آن، موارد قانونی هستند، باید با دانش و آگاهی نسبت به این کار اقدام کنیم تا به خاطر عدم اطلاع، خسارتی به ما وارد نشود. اول از همه بهتر است با مفهوم کلی فسخ قرارداد آشنا شویم:

فسخ قرارداد به چه معنا است؟

وقتی می‌خواهیم قراردادی را فسخ کنیم، به این معنی است که در حال انحلال ارادی یک قرارداد هستیم. این انحلال ارادی می‌تواند توسط ما یا طرف معامله، هر دو طرف یا حتی نفر سوم صورت بگیرد. در تمام این موارد برای فسخ قرارداد شرایط و ضوابط خاصی وجود دارد که به آن‌ها خواهیم پرداخت:

برای فسخ قرارداد ملک چه شروطی لازم است؟

فسخ قرارداد چند شرط دارد که در این قسمت به صورت کلی و خلاصه به آن‌ها می‌پردازیم:

مختصر و مفید در تمامی قراردادهای ملکی، اعم از خرید و اجاره، یکی از بندهای قرارداد این است که به هر دو طرف اجازه داده می‌شود طی مدت‌ زمان مشخص، با رعایت قوانین، ارائه‌ی دلایل موجه و در صورت تمایل، قرارداد امضاشده را فسخ کنند. ما تحت هیچ شرایطی به ‌صورت یک‌ طرفه نمی‌توانیم معامله را فسخ کنیم. این موضوع فقط در صورتی امکان‌پذیر است که این حق برای ما یا طرف مقابلمان در قولنامه ذکر شده باشد. باید حق فسخ قرارداد در قولنامه‌ی ما ذکر شده و به امضای ما و طرف قرارداد رسیده باشد. در صورت بی‌توجهی به این موضوع در متن قرارداد، ممکن است امکان فسخ معامله را نداشته باشیم. فسخ قرارداد باید توسط کسی انجام شود که از نظر سن و عقل به ‌اندازه‌ی کافی قابل‌اعتماد و موجه باشد. اگر تصمیم به فسخ قراردادمان گرفته‌ایم، باید برای آن دلیل موجهی داشته باشیم. صرف پشیمانی بدون دلیل موجه، پذیرفتنی نیست. در این شرایط قانون به ما اجازه‌ی فسخ قرارداد خرید و فروش را نمی‌دهد. یکی از شروط مهم در قرارداد اجاره این است که اگر هرکدام از طرفین، تمایل به فسخ قرارداد پیش از موعد را داشته باشند، باید حداقل یک یا دو ماه پیش از بر هم زدن معامله این موضوع را به‌ طرف دیگر اعلام کنند. البته در این صورت هم فسخ‌کننده باید خسارت فسخ قرارداد را بپردازد. اگر صاحبخانه ملک را به شخص دیگری بفروشد، مالک قبلی یا جدید نمی‌توانند مستأجر را مجبور به تخلیه‌ی ملک کنند. مگر این‌که چنین شرطی در زمان عقد قرارداد در قولنامه ذکر شده باشد. یکی از مهم‌ترین دلایل مستأجران برای فسخ قرارداد اجاره این است که ملک مورداجاره ایرادات عمده‌ای دارد که موقع بازدید از منزل، صاحب‌خانه به آن‌ها اشاره‌ای نکرده است. در این شرایط چون مستأجر باید برای رفع این ایرادات هزینه کند تا ملک قابل‌سکونت شود، می‌تواند اقدام به فسخ معامله کند.

فسخ قرارداد

اگر ملکی را بخریم و بعد از عقد قرارداد و پرداخت پول متوجه شویم که آنچه خریده‌ایم ایراداتی دارد، می‌توانیم به دلیل غبن در معامله اقدام به فسخ قرارداد کنیم. اما اگر پول را به ‌طور کامل پرداخته‌ایم و بعد متوجه چنین اشکالی در ملک شده‌ایم، می‌توانیم این موضوع را به دادگاه ببریم. در این صورت بعد از صدور حکم می‌توانیم تفاوت قیمت را طبق نظر کارشناس از فروشنده درخواست کنیم.

چرا باید قرار داد را با دقت بخوانیم؟

گاهی ما بدون خواندن اصل قرارداد و با اعتماد به ‌طرف مقابل قراردادی را امضا می‌کنیم. غافل از این‌که تنظیم‌کننده‌ی قرارداد بنا به دلایل مختلف یک ‌بند خاص را در این سند تنظیم کرده است. این بند می‌تواند جمله‌ی ساده‌ای باشد، مثل: “اسقاط کافه خیارات”. در اصطلاح حقوقی، خیار به معنی داشتن اختیار برهم زدن معامله است و واژه‌ی خیارات به معنی مجموعه اختیارات طرفین معامله برای فسخ آن است. طبق قانون، هر یک از طرفین معامله می‌توانند در مدت ‌زمان مشخص و بنا به دلایل موجه اقدام به فسخ قرارداد کنند. اما درج این جمله در قرارداد به این معناست که ما از هرگونه حقی برای فسخ قرارداد محروم خواهیم شد. بنابراین به یاد داشته باشیم که تحت هر شرایطی و با وجود اطمینانی که به بنگاه معاملات ملکی داریم، حتماً متن قرارداد را با دقت بخوانیم و ابهامات آن را رفع کنیم. درج یک جمله‌ی کوتاه در قرارداد می‌تواند ما را از امکان فسخ قرارداد و دیگر حقوقمان محروم کند.

آیا فسخ معامله ضرر و زیانی برای ما خواهد داشت؟

یکی از قید‌هایی که در قولنامه‌های ملکی ذکر می‌شود این است که اگر هر یک از طرفین بنا به دلیلی مایل به فسخ قرارداد باشد، باید به ‌طرف مقابل ضرر و زیان بدهد. در اغلب موارد این موضوع در قولنامه‌ها ذکر شده و برای آن مبلغی تعیین می‌شود تا دو طرف از میزان خسارت آگاه باشند.

منبع: وبسایت آدرس